- Karotenoid niezbędny dla zdrowia wzroku
- Ochrona oczu przed działaniem promieni UV
- Ochrona komórek przed stresem oksydacyjnym
- Działanie przeciwutleniające
Znamy ponad 600 różnych rodzajów naturalnie występujących karotenoidów, z których tylko dwadzieścia jest związanych z oczami (widzeniem). Spośród nich luteina (wraz z zeaksantyną) jest jedynym karotenoidem, który odkłada się w dużych ilościach w plamce żółtej oka. Nic dziwnego, że jest dobrze znany wśród okulistów jako naturalny "przyjaciel" i obrońca zdrowia oczu. Wraz z zeaksantyną (innym karotenoidem) tworzy pigment obecny w obszarze siatkówki, w którym powstaje obraz ("plamka"). Szacuje się, że ponad 25 milionów ludzi na całym świecie cierpi na zwyrodnienie plamki żółtej i zaćmę z powodu wieku, zwłaszcza osoby w wieku 50-55 lat mieszkające w zachodnich krajach uprzemysłowionych. Według danych Amerykańskiego Stowarzyszenia Optometrycznego, częstość występowania tej patologii ma się potroić do roku 2025. Luteina chroni nasze oczy, filtrując pewien procent szkodliwych krótkich fal UV, które negatywnie wpływają na delikatne części oczu, takie jak siatkówka. Naukowcy z Uniwersytetu Harvarda odkryli, że przyjmowanie 6 miligramów luteiny dziennie zmniejsza ryzyko zwyrodnienia plamki żółtej o 43%. Jego stosowanie jako suplementu diety w tym celu jest szeroko rozpowszechnione, a kilka badań wykazało, że zwiększone spożycie luteiny i zeaksantyny wiąże się ze znacznym zmniejszeniem ryzyka powstawania zaćmy. Chociaż badania są wciąż na wczesnym etapie, wykazano, że przyjmowanie luteiny powoduje poprawę wzroku u osób starszych już cierpiących na to zaburzenie. Inną istotną korzyścią luteiny dla naszego wzroku jest zmniejszenie zmęczenia oczu i wrażliwości na światło, pomoc w utrzymaniu odpowiedniej gęstości siatkówki i soczewki, wzmocnienie tkanki oka i pomoc w ostrzejszym widzeniu.
Szczególnie w połączeniu z zeaksantyną, luteina odkłada się na plamce żółtej oka, chroniąc ją przed szkodliwym promieniowaniem i promieniami ultrafioletowymi. Niedobór luteiny może powodować inne choroby lub zaburzenia, takie jak związane z wiekiem zwyrodnienie plamki żółtej lub zaćma, ale także pojawienie się zapalenia spojówek i barwnikowego zapalenia siatkówki. Dzieje się tak, ponieważ luteina jest obecna nie tylko w centralnej części siatkówki, ale także w soczewce krystalicznej, gdzie przeciwdziała utlenianiu odpowiedzialnemu za zaćmę. W przypadku suchości oczu lub zapalenia spojówek, luteina może być przyjmowana w celu wspomagania gojenia i ochrony oczu. Znane właściwości przeciwutleniające luteiny pomagają zwalczać uszkodzenia wywołane przez wolne rodniki spowodowane promieniowaniem ultrafioletowym, ekspozycją na słońce, niezrównoważoną dietą i dietami ubogimi w przeciwutleniacze, a także innymi wspomnianymi już czynnikami, które zwiększają ryzyko rozwoju związanej z wiekiem utraty wzroku lub chorób, takich jak zwyrodnienie plamki żółtej i zaćma.
Dlaczego przeciwutleniacze są ważne dla zdrowia oczu? Wewnątrz oczu jedną z najważniejszych funkcji jest zbieranie i ogniskowanie światła na siatkówce, dlatego właśnie tak zwane "soczewki" muszą pozostać "czyste" i niezamglone. Głównym powodem, dla którego soczewki stają się mętne, jest uszkodzenie spowodowane utlenianiem, dlatego potrzebujemy przeciwutleniaczy, które pomogą zneutralizować wolne rodniki.
Jest to nie tylko "zapobiegawcze": ponieważ składniki odżywcze i mikroelementy w żywności mogą wysychać, osobom z istniejącymi wcześniej uszkodzeniami oczu zaleca się wprowadzenie luteiny do diety, na przykład poprzez przyjmowanie wysokiej jakości suplementów. W związku z tym odpowiedni dodatek luteiny przy wsparciu zeaksantyny może pomóc przeciwdziałać pogorszeniu potencjalnych stanów patologicznych, ale jest także doskonałą ochroną zdrowia oczu i cenną pomocą w przypadku stresu wzrokowego (skoncentrowana praca przy komputerze lub zmęczenie czytaniem), trudności z widzeniem w nocy i związanych ze stresem trudności w ustawianiu ostrości.
Chociaż luteina jest w pewnym stopniu związana ze wzrokiem i zdrowiem oczu, ma również inne korzyści dla organizmu, takie jak zapobieganie niektórym chorobom skóry i cukrzycy typu 2, a także wydaje się pomagać przeciwdziałać czynnikom ryzyka związanym z chorobą wieńcową serca.
Zaleca się przyjmowanie luteiny z posiłkami, ponieważ działa ona jako rozpuszczalny w tłuszczach składnik odżywczy i jest lepiej wchłaniana w połączeniu z tłustymi potrawami.
